KANSER

KANSER
Duwang bagay an minalaog sa isip ko kada bulan nin Hulyo. Enot, ini si bulan na itinalaan na Nutrition Month sa mga eskwelahan. Tanda ko pa na kan ako aki pa sagkod nganing abot sa hayskul na igwang mga inaandam na programa mapapadapit sa okasyon na ini, kun saen ipinapasabot sa mga eskwela an halaga kan marahay na salud sa paagi kan pagkakan nin marahay asin masustansyang kakanon. Puon sa paggupit nin mga retrato nin masisiram na pagkakan, pagtuom kan Grow, Go and Glow Foods asin pagsurat nin mga rawitdawit manungod sa pagkakan nin gulay, pag-inom nin gatas asin pag-ehersisyo, an mga ini an mga bagay na dai ko nalilingawan minsan ngani nag-abot na ako sa punto nin pag-aabuso kan hawak sa paagi nin bisyo arog kan pag-inom, pagmatana asin pagpalihis nin pagkakan asin pag-ihi. Sa ngonyan, minsan an mga patalastas nin mga betsin asin iba pang pampanamit nagpoon naman na ilaag an gulay sa saindang recipe alagad siyempre tanganing mas manumit asin makuang kakanon, kaipuhan na isalak an saindang produkto. Dai man nin komersyal na puros gulay sana an pigpapabakal, mayo pa man pinakbet o tsapsuy na all in one. Kun baga man nagkakaigwang patalastas an mga gulay iyo ini si pagluwas kan saindang mga presyo na garo market guide.
Sunod na bagay na nagigiromdoman ko pag-Hulyo iyo na an zodiac sign na Kanser, na hona ko kaidto helang sana alagad pwede man palan na magin pormasyon kan bitoon asin maging zodiac sign nin tawo. An salud asin an helang na kanser konektadong marahay nin huli ta sagkod ngonyan an kanser an saro pa man sa peligrosong helang dawa ngani igwa naman na mga bulong asin teknolohiya na ginagamit tanganing malabanan an siring na helang. An helang na ini garo kasag na minalaog sa hawak ta por medyo gayod kan satuyang kapabayaan, minaabot sa satuya tanganing hidalion an pag-abot kan kagadanan o katapusan nin buhay. Alagad, minsan sa tahaw kan siring na helang, minalataw an mga istorya kan mga nakakabuhi sa helang na ini asin dakula an pagtubod ninda na ini nin huli sa sarong milagro, dakulang biyaya hali sa Dios. Dakula na kitang nadangog asin nahiling na arog kaini na minsan sa kadaklan kan helang sa kinaban, an espirito kan tahaw, an pwersa na nagtutulod saiya tanganing mabuhay, maisog pa man giraray, mabinino. Asin an siring na reyalidad sa tawo, an sa hiling ko an labi ka lipotok na rason kun tano padagos kitang nabubuhay dawa ngani an kinaban nagiging makuri na para sa satuya. An indibidwal na salud ngonyan bako na sanang konektado sa pagkakan kun ano an masustansya o kaya an pag-iwas sa anuman na helang kundi iyo na an pagmakulog, pagmati sa satuyang kapalibotan. Sa ngonyan dapat tang hiwasan an paghiling na an salud igwang sosyal na anggolo, siring na an helang o an epidemya nagpapahiling nin sarong signos kan pagkukulang o kauslaan kan sarong banwaan o grupo nin tawo. Dai na tama na pagparalinigan an sadiri sa tahaw kan maating kapalibutan. Dapat niyatong mas isaboot an ginigibong mga lakdang na ikakarahay minsan ngani ginagamit ta na an paghiling na gabos man kita magagadan. Alagad an kagadanan bakong ulang tanganing dai na kita mabuhay tultol. An nangyayaring pagbabago sa kinaban dai maiibitaran alagad makusog an kampanya tanganing padangaton ta an kapalibotan, an kinaban na ini sa paagi nin pagtaong respeto asin marahay na paggamit sa mga bagay na satuyang napapakinabangan. An bulan nin Hulyo minapagiromdom na sa tahaw kan taon, igwa kitang panahon tanganing mag-untok asin hilingon an kamugtakan kan hawak asin kan kinaban na nagsasapo bako sana kan kanser na helang kundi kan kanser siring sa pigtukoy ni Rizal sa saiyang enot na nobela. An saro sa satuyang mga kasag iyo an pagraot sa kapalibotan, sa kinaban na ini. An isyu kan global warming, kan baha, kan iratikong pag-abot kan mga bagyo konektado sa bilog niyatong paghiling sa hawak asin sa kinaban. Sa sadit tang paagi nin pag-asikaso, dayaday asin imbwelto an kagabsan, mayong huring gibo, mayong sayang sa pagmukna ta nin banwaan na igwang pagmati parasa saiyang kapalibutan, nin huli ta an hawak nin tawo konektado o parte sana man kan materyal na reyalidad na igwang kasagkoran alagad an katapusan na ini, pwedeng maabala tanganing padagos na masugponan an satuyang buhay.