VIVA LA VIRGEN!

SI INA TA
Kristian S. Cordero

Bago isipon an pag-abot kan Disyembre, an Katolikong Bikol sibot na sa pag-andam asin pagpintakasi sa saiyang Ina. Sa dokumento kan simbahan, haros matolong gatos na an espesyal na relasyon kan mga Bikolnon sa babaying ini minsan bakong gayo sa kapot niyang aki na iyo an pinapamidbid na dyos kan Katolikong simbahan.Kaya, dawa ano pang kapahayagan o katekesis an gibohon dai manenegaran na an okasyon na ini, okasyon kan birhen, okasyon kan ina. Dakul naman na mga bagay an ginibong paghiling sa birhen bako sana sa lado kan teyolohiya kundi minsan sa iba pang disiplina arog kan antropolohiya, pilosopiya, sosyolohiya asin iba pa. Nangangahulugan ini na an simbolong pigdadara kan imahen bako na sanang limitado sa orihinal na diskurso kan sarong relihiyon. Sa sarong sanaysay na sinurat ni Rolando Tolentino kan Unibersidad nin Pilipinas ipinahiling niya an relasyon kan pagkapot sa imahen sa siring na paagi na nagkaribok asin nagmawot man si mga tawong makapotan an sikat na parakanta kan grupong South Border na kaidto itinaon man na igwang konsyerto sa Naga katakod na ngani kan selebrasyon sa Penafrancia. Kaipuhan na makaduta an sarong deboto ta kun dai nagigi ining dusta, sabi ngani. Igwa pang ibang pagbasa an ibang para-isip sa selebrasyon na ini asin ini nagpapahayag sana na an imahen kan birhen nakagamot naman sa kolonisadong kultura kan mga Bikolnon. Nagluwas man an imahen kan Ina sa mga sinurat puon pa kaidro sagkod ngonyan. Sa nahiling kong dokumento na saray-saray ni Fabiana Arejola, curator kan Museo Seminario, mahihiling na minsan an mga enot na parasurat sa Bikol igwang magkakanigong atensyon na itinao sa imahen. Sa mga kalendaryong Bikol, nagluwas an mga rawitdawit mapapadapit sa birhen. Igwang mga publikasyon an simbahan na iniluwas manunugod sa pagsaysay kan istorya asin mahahalagang kabtang kan debosyon sa paagi nin rawitdawit. Pwedeng magtao ini nin magkapirang suhestiyon asin ini digdi an katotoohan na makusogon na marhay an impluwesya kan relihiyon sa mga parasurat na anas man mga Katoliko o kaya nag-adal sa seminaryo. Kun baga maibabaing na an Ina an enot na musa kan mga parasurat asin iyo man idto an nababagay sa saindang panahon. Bako sana man pati ining limitaho sa imahen kan ina bilang an birhen sa Naga kundi minsan sa ibang lugar sa Bikol o magin sa entering nasyon igwang mga espesyal na selebrasyon para sa babaying ini. Sinususogan man ini kan pagtubod sa mga balyana asin halangkaw na paghiling sa mga babayi bago umabot an mga malungsing istranghero. Kun kaya sa sarong pagbasa, an imahen kan birhen, sarong ladawan na nin kapakumbabaan asin kan iba pang birtud nin mga Kristiyano na ginamit kan mga parasakop tanganing maitulod an agenda nin kolonisasyon sa mas toninong asin makabangag ( ta opium kan masa sigun ki Marx) sa paagi kan relihiyon. Sa kadaklan na bagay na ini, kaipuhan na orog pang mahiling kan mga Bikolnon an imahen bilang sarong bagong simbolo na lihis na sa kolonisasyon kundi bilang simbolo nin odok na pagkaboronyog, odok na pag-sabot kan satuyang kultura. An imahen kan Ina pwede man na magpahiling kan satuyang mga karigsokan, mga helang, mga palyadong institusyon na giraray kitang pigbabahog sa komersalisayon sa ngaran kan relihiyosidad asin bako kan tunay na ispiritwalidad na nakagamot sa mga bagay na mataong katalingkasan sa tawo. An imahen kan Ina igwa nang gira sa mga Bikolnon, sunod sa pili asin sili, sa Mayon asin sa mga bagyo, an birhen an saro sa toreng simbolo kan mga Bikolnon. Dai ta na ini manenegaran alagad igwa kita katungdan na magmukna o maghimo nin mga panibagong kahulugan o magsalingoy sa mga tunay na kahulugan na pigtahuban kan dominanteng pwersa kan kwarta asin bakong grasya, kan bakasyon asin bako kan debosyon, kan pagtiripon nin mga mariribok na istranghero asin bako nin toninong na paglaog sa panahon na orog niyatong mahihiling an sadiri asin an direksyon kan banwaan sa imahen na nababadoan nin bulawan, si Ina ta.