ALMA MATER O INA KAN KALAG

An paglaog sa ritwal, sarong paglaog sa sarong reyalidad na halangkaw o mas minababa an posisyon kan tawo, ini depende sa kun ano an kamugtakan kan saimong disposisyon. Halimbawa, kun puros ka trabaho, an nakaaging semana na orog kabanal para sa mga Kristiyano, sarong oportunidad tanganing magbakasyon nin huli ta an ritwal kan relihiyon haros pareho-pareho man sana an paghiro, an aksyon, an mensahe. Ini an saro sa elemto kan relihiyon, istilo nin pagpauru-utro, na reyalidad man kan buhay. Sa ibong man na lado, pwede man ining maging halangkaw sa paagi nin paglaog sa ispiritwal na reyalidad na ipinapasabot kan ritwal kan okasyon. Nakagamot an siring na disposisyon sa paghiling na an hawak kaipuhan na magsakripsyo, magsayuma, mag-andam sa mas dakulang reyalidad na iyo an kalag-espirito.

Sa maabot na semana, saro pang ritwal sa bulan nin Marso an mangyayari asin ini an ritwal sa akademya, an pagtapos kan kurso, an pagpasar sa institusyonal na pagsukol kan edukasyon na inako kan sarong indibidwal. Bako ining relihiyoso, minsan pwedeng sabihon na magatabang sa ispiritwal. Kun relihiyoso man an pagtapos ini nin huli ta kadaklan nagkakaigwa pa man nin Misa nin pasasalamat, nin huli ta sa kaso niyato, dakulang milagro an makatapos sa eskwelahan, pribado man ini o publiko. An edukasyon saro pa man sa dakulang nilalaoman kan mga tawo sa satuya, siring na ini ipinag-oorgulyo ta pa man. Sain sa kinaban makahiling kita nin mga lanob na igwang mga dukot na diploma, tropeyong kataid kan mga santo asin medalya na nakakawit kaibahan an mga rosaryo? Dugang pa kaini, napamisa pa ngani baga kita bago asin matapos an board exam asin napabendisyon pa kan lapis na gagamiton an iba, An pag-adal nanggad sarong dakulang ngangalasan asin okasyon tanganing ipahiling kan Diyos an saiyang kapangyarihan sa satuya, siring na pwede ta man ining magin pruweba kun pano niyato papapararomon an relasyon sa Diyos.

Siring na an graduation sarong ritwal, igwa man ining mga simbolo na orog na nakakapayaman kan kahulugan kan seremonya. Ini mga daan na simbolo arog kan libro na sa kaso kan kadaklan na pampublikong eskwelahan kaipuhan pa man nindang magsurublian. Mga librog sarala an impormasyon asin an gramatika, an mga historikal na detalye asin mga librong napapaso, naisisurat sa gapo nin huli ta dai man tinatao an pundo. An libro na mabukas kuta nin mga bagong ideya, nin kadunongan, nagiging subo sana man. Nagtutubod ako nin igwang pagkapaha man kita na magbasa alagad sa kawaran kan libro asin sa kahugakan naman kan kadaklan, dai ta natatawan nin prayoridad an pagbasa na orog na makakapararom kan satuyang paghiling sa kinaban. Lain pa kan libro, yaon man an simbolo kan daso/ilaw/liwanag na iyo an ginigibo kan edukasyon, pinapaliwanag an marumarom o madiklom na isip kan kamangmangan. O nin huli ta sa paagi kan edukasyon, minabangraw an kinaagahan, na an edukasyon susi sa satuyang puturo na dai naman ngani totoo sa kadaklan na bagay. Kadaklan sa satuya, bakong maninigo an trabaho: mga maestra na katabang sa Hongkong o salesladies sa sarong department store nin huli ta mas makatao man nanggad an sweldo kan abroad o minsan kan pribadong tindahan kumpara sa kun ano an tinatao kan gobyerno. Siyempre apwera kan mga simbolong ini, yaon man an mga Latin na tataramon na iyong nagiging motto kan mga eskwelahan, ‘na mag-adal para sa buhay bako para sa grado’ o idtong mga ginunong bersikulo sa Bibliya para sa mga eskwelahan na sectarian, parochial school, Catholic institutions. An mga simbolong ini orog na pinapararom an kahulugan kan bisyon asin misyon, kan official hymn asin kadakul pang insignia na nagtutulod kan imahe kan eskwelahan bilang lugar nin pag-atubang sa kaagahan. Nin huli kaini an kaagahan na ini, nakabasi sa kun pano hinhiling kan mga nakatukaw sa akademya an kakaluwasan kan saindang mga estudyante. An mga simbolong ini manapahiro sa ispisipikong ladawan kan eskwelahan na orog tang mahihiling sa basketball tournament gamit kun anong hayop o kolor arog kan eagles asin blue and gold.

Bako man relihiyoso an seremonya kan graduation, a’ngay man giraray na ripasohon ta an apod sa mga eskwelahan bilang ‘alma mater’ o ina kan kalag, ini nakapadron sa pagtubod na an isip kan tawo paagi tanganing maataman an saiyang kalag. Bako an tulak, o an kamot kundi an isip na pwedeng magsabi, magpa-andar kan bilog na makinang-hawak. Kun ini an ina kan kalag, may katungdan palan an akademya na mas orog na pararomon an kapasidad kan indibidwal tanganing mahiling an kalag, an buhay sa saiyang buhay, an kahulugan kan saiyang pagkatao. Alagad, kun ini dai mahimo sa laog nin pirang taon na pag-adal, an graduation bilang ritwal, malihis sana na garo baga pagpalayog nin kwitis sa kawaran lalo na kun sa hiling kan mga estudyante an saindang alma mater, mayo man naitabang kundi supsupan sinda, kikilan nin halangkaw na tuwisyon, na an unibersidad, saro sanang kapahayagan nin poder o kaya sarong dakulang negosyo nin pribadong pamilya o grupo.