Tuesday, March 28, 2006
Friday, March 24, 2006
MAY MGA AGANG SIRING
May mga agang namamati mo an pait kan huring serbesa na naglamos saimo kasu huring banggi- na garo pigtatatsaran ka kan liwanag, na an enot na minalaog saimo idtong mga pirit mong pigsasaray sa diklom, idtong mga saimo sana, idtong ika sana an nagmamati.
May mga agang nagigimata ka na hinihidaw si mga nakaagi mantang pighihimati an mga kahapotan na pighahanapan mong kasimbagan na aram mong magiging kahapotan naman giraray. May mga agang dai mo aram kun ano na an buhay mo? May mga agang garo an gabos kabaing sa mga rawit-dawit na sinusurat mo asin luhay-luhay mo nahihiling an saimong mga sadiri, mga hinimong mong sadiri sa mga rawit-dawit asin duman ka na nag-eerok. May mga agang habo mo nang magsurat ta para ki ano pa. May mga agang nakakagadan an mga paghona.
Alagad, pinipirit mong magdesisyon, tuldokan an pirang bagay-bagay tanganing ini lingawan alagad aram mo na mas makulog an dai paglingaw. May mga agang nahihiling pa an bulan minsan hayag na an saldang.
May mga agang minawot mong dai na kuta nag-abot. May mga agang dai nang pagkamoot. May mga agang pano ka nin takot ta kaya mong baliwalaon an rayo, an lipot, an kamundoan, an sadiri asin siya na siring saimo naglalakaw naman sa ibang dalan na pareho nindong dapat atubangon.
dai na ako magirong sa mga masurunod na aga.
May mga agang nagigimata ka na hinihidaw si mga nakaagi mantang pighihimati an mga kahapotan na pighahanapan mong kasimbagan na aram mong magiging kahapotan naman giraray. May mga agang dai mo aram kun ano na an buhay mo? May mga agang garo an gabos kabaing sa mga rawit-dawit na sinusurat mo asin luhay-luhay mo nahihiling an saimong mga sadiri, mga hinimong mong sadiri sa mga rawit-dawit asin duman ka na nag-eerok. May mga agang habo mo nang magsurat ta para ki ano pa. May mga agang nakakagadan an mga paghona.
Alagad, pinipirit mong magdesisyon, tuldokan an pirang bagay-bagay tanganing ini lingawan alagad aram mo na mas makulog an dai paglingaw. May mga agang nahihiling pa an bulan minsan hayag na an saldang.
May mga agang minawot mong dai na kuta nag-abot. May mga agang dai nang pagkamoot. May mga agang pano ka nin takot ta kaya mong baliwalaon an rayo, an lipot, an kamundoan, an sadiri asin siya na siring saimo naglalakaw naman sa ibang dalan na pareho nindong dapat atubangon.
dai na ako magirong sa mga masurunod na aga.
Wednesday, March 22, 2006
URULAY BUDAY
Gabos gayod na gamit an tamang rason kayang darahon sa marhay na pag-urulay an mga pagkabarangga, daing marhay na pagkasinabotan. Kayang bugkuson asin pagsaraon giraray nin an mga kontra-partido sa paagi nin pagtukaw, pagta’o nin oras asin pagdangog. An tawo kaipuhan na makiulay tanganing maipahayag niya an saiyang nasasabotan o namamatian asin kaipuhan na may magdangog sa saiya.
Kan nakaaging Marso 18, sadi Iriga, nagkaigwa nin pag-urulay manunungod sa mga babayi asin nin huli ta ini manunungod sa babayi dai kayang negaran na imbuwelto an kagbasan, an mga lalaki nin huli ta kita minaerok sa sarong kinaban man sana. Minsan may sarong libro na nagluwas na an mga lalaki daa hali sa Mars mantang an mga babayi man sa Venus nin huli sa halakbang na pagkakaiba kan duwang sekswalidad.
Sa pangengenotan kan SALAKAB theater group na sakuyang mga amiga lalo na ining si Jo Bisuña na aktibo man sa samuyang grupo, sa KABULIG, pinadalan asin dinara sa TAN’AW digdi sa Iriga an Vagina Monolugues na isina-Tagalog kan saro man na parasurat. Orihinal ining tinipon nin Eve Ensler tanganing darahon sa kadaklan an sensitibong tema kan mga babayi lalo na idtong biktima kan patriarka, kan gera asin iba pang porma nin marumpot na gawi laban sa mga babayi. Napapanahon an siring na aktibidad nin huli ta ini minahali kan mga darakulang lawi sa satuyang panan’aw. Dai pa man niyato manenegaran na kadakalan sa pang-aabuso nangyayari sa mga babayi asin mga kaakian. An mga tawong hinohonang maluya, laboy an puso asin daing isog an padagos na pigtitimhakan kan mga kulturang sugong an pag-isip. Sa Bikol, napapanahon an siring na mga isyu ta pinapasupog kaini an makusog, an mga abusado na an alimantak yaon sa puro kan saindang mga dara-dara. An Vagina Monologues nakuanan nin lokal na kolor kan mga Salakab sa paggamit paminsan-minsan kan tataramon na Iriganon. Duman ko nahiling na mas makusog an buntal kun an mga artista mina-ulay sa taga-Iriga. Nakakaua ini nin dakula na ngirit asin upak sa mga paradalan. Ini sa paghiling ko an kusog kan grupo na matawan nin sadiring pagbasa an sarong unibersal na teksto. Digdi maipapahiling kun paano napapayaman an sarong personal na naratibo pasiring sa tiripon na agi-agi asin osipon kan kadaklan. Binuksan kan Vagina Monolgues an mga pag-isip niyato manunungod sa sensitibong parte kan mga kababaihan na iyo pinapahiling na garo saiyang alter-ego. Magayon ining diskarte sa pagsurat asin dai man ini naglihis sa intensyon kan kagsurat asin man luwag an interpretasyon na pweding gibohon kan siisay man na makadalan asin makadangog. Sa salakab, padagos mga katood!
Magayon na an siring na aktibidad nangyari sa Iriga na sa paghiling ko mas dakul pang arog kaidto an mag-abot sadi kanatu. Kun an ibang mga syudad asin banwaan sa Bikol nagrorokyaw kan saindang pag-asenso sa negosyo, kan saindang mga nakukuang premyo asin pagmidbid sa luwas kan Bikol, hingowaon lugod kaining satuyang syudad na magin sentro kita nin kultura sa Bikol. Mahiling lugod ini kan satuyang mga lideres na pangatamanon an mga parasurat, pintor asin artista, itukdo sa mga kaakian, magbukas nin mas dakul na espasyo para sa mga siring na aktibidad. Kun naghihingowa an iba na atamanon an hawak kan tawo, mangyari man lugod an pangataman sa kalag kan banwaan asin mayong iba yan kundi an kultura tang sadiri, na naghihiro na magtulod lugod satuya danay asin tunay na pagtalubo.
Kan nakaaging Marso 18, sadi Iriga, nagkaigwa nin pag-urulay manunungod sa mga babayi asin nin huli ta ini manunungod sa babayi dai kayang negaran na imbuwelto an kagbasan, an mga lalaki nin huli ta kita minaerok sa sarong kinaban man sana. Minsan may sarong libro na nagluwas na an mga lalaki daa hali sa Mars mantang an mga babayi man sa Venus nin huli sa halakbang na pagkakaiba kan duwang sekswalidad.
Sa pangengenotan kan SALAKAB theater group na sakuyang mga amiga lalo na ining si Jo Bisuña na aktibo man sa samuyang grupo, sa KABULIG, pinadalan asin dinara sa TAN’AW digdi sa Iriga an Vagina Monolugues na isina-Tagalog kan saro man na parasurat. Orihinal ining tinipon nin Eve Ensler tanganing darahon sa kadaklan an sensitibong tema kan mga babayi lalo na idtong biktima kan patriarka, kan gera asin iba pang porma nin marumpot na gawi laban sa mga babayi. Napapanahon an siring na aktibidad nin huli ta ini minahali kan mga darakulang lawi sa satuyang panan’aw. Dai pa man niyato manenegaran na kadakalan sa pang-aabuso nangyayari sa mga babayi asin mga kaakian. An mga tawong hinohonang maluya, laboy an puso asin daing isog an padagos na pigtitimhakan kan mga kulturang sugong an pag-isip. Sa Bikol, napapanahon an siring na mga isyu ta pinapasupog kaini an makusog, an mga abusado na an alimantak yaon sa puro kan saindang mga dara-dara. An Vagina Monologues nakuanan nin lokal na kolor kan mga Salakab sa paggamit paminsan-minsan kan tataramon na Iriganon. Duman ko nahiling na mas makusog an buntal kun an mga artista mina-ulay sa taga-Iriga. Nakakaua ini nin dakula na ngirit asin upak sa mga paradalan. Ini sa paghiling ko an kusog kan grupo na matawan nin sadiring pagbasa an sarong unibersal na teksto. Digdi maipapahiling kun paano napapayaman an sarong personal na naratibo pasiring sa tiripon na agi-agi asin osipon kan kadaklan. Binuksan kan Vagina Monolgues an mga pag-isip niyato manunungod sa sensitibong parte kan mga kababaihan na iyo pinapahiling na garo saiyang alter-ego. Magayon ining diskarte sa pagsurat asin dai man ini naglihis sa intensyon kan kagsurat asin man luwag an interpretasyon na pweding gibohon kan siisay man na makadalan asin makadangog. Sa salakab, padagos mga katood!
Magayon na an siring na aktibidad nangyari sa Iriga na sa paghiling ko mas dakul pang arog kaidto an mag-abot sadi kanatu. Kun an ibang mga syudad asin banwaan sa Bikol nagrorokyaw kan saindang pag-asenso sa negosyo, kan saindang mga nakukuang premyo asin pagmidbid sa luwas kan Bikol, hingowaon lugod kaining satuyang syudad na magin sentro kita nin kultura sa Bikol. Mahiling lugod ini kan satuyang mga lideres na pangatamanon an mga parasurat, pintor asin artista, itukdo sa mga kaakian, magbukas nin mas dakul na espasyo para sa mga siring na aktibidad. Kun naghihingowa an iba na atamanon an hawak kan tawo, mangyari man lugod an pangataman sa kalag kan banwaan asin mayong iba yan kundi an kultura tang sadiri, na naghihiro na magtulod lugod satuya danay asin tunay na pagtalubo.
Friday, March 10, 2006
DANAW
May danaw sa sakuyang puso.
Nag-iitok sana an tubig kani
sa rikas kan sakuyang paghangos.
Nagpoon ini na sadit sanang burabod.
Sagkod na maghiwas,
sagkod na umuntok sa pagtalabo.
Dai kaini kasugpon an Pasipiko
o an salog na biriko-biko.
Daing mga parasirang disipulos
na ribaraw sa pag-abot
kan darakulang alon
daing mga sira, daing gira
ngani nin anuman na buhay—
dai pang nalamos digdi
apwera kaidtong mga suanoy na pangiturogan
asin mga dai nasayod na pagkamoot
na pigpalataw-lataw ko sana sa ibabaw
kan daing namit asin daing sulog
na danaw mantang naglalakaw-lakaw
an sarong dios.
Kristian S. Cordero
-Marso 10, 2006
Thursday, March 09, 2006
KWARESMA
Maralangsa giraray an satuyang mga dalan,
siring kayan an parong pagminasalak an kasalan sa kabanalan.
(An retrato kinua ko sa UNEP Chapel kasuudma, pagpa-recollection mi duman.)
BOOK LAUNCHING SA USANT
Pig-usad na sana su grand catechetical day saka su book launchiong ko sadtu USANt, Iriga City. Kaibahan ko sadi su mga maestra na nagtabang kanako sa papamyo nin Maam Bibs Veras, a area chairperson ka values Education Department saka ka principal na si Maam Becky Regala. Mabalos USANT sa pag-anduyog. Maray a pagmati ka magbabalik sa pinanggalinan.
RETRATO, RETRATO, RETRATO
Sa Ateneo ini kaibahan an mga estudyante, si Maam Correo asin si Frank na bagong bulog.
Si Adrian Remodo mantang binabasa an TUBIG.
Pagbasa kan Kino
Si Fr. Wilmer Tria, pamayo kan Departamento nin Pilosopiya na
minsan nagsurunggo, nagta'o man giraray nin ripaso sa libro.
An Salakab Theater Group pigbasa an koleksyon kan HALI(Y)A
Ateneo de Naga ini
Sa UNC
Mga parasurat, paratukdo sa UNC kaibahan si Zaldy Manrique, Esting Jacob asin Rudy Alano.
Uni an mga magkapirang retrato kan mga nakaaging book launching kan SANTIGWAR. Yaraon si mga tawong may pagpadaba sa literaturang Bikol asin si mga ma-miron sana man kun ano man an pigparasabi kaining pobreng parasurat. Mabalos sa gabos...
Subscribe to:
Posts (Atom)