Kun aki an sakuyang enot na librong Mga Tulang Tulala na iniluwas kan Enero 30, 2004 asin pinublikar kan Goldprint Publishing House, nakakalakaw na kuta ini, nakakadalagan, nakakataram asin nakakapasabot na kun ano an saiyang namamati. Espesyal sakuya an aldaw na idto. Kan nakaaging Enero 30, hilom kong giniromdom an okasyon na ini, duman sa taonang pagtiripon nin mga para-surat, para-awit, parabayle asin iba pang disipulos kan arte sa kahadean nin Rawis, sa Unibersidad kan Aquinas. Pig-aapod na Sup’ay an pagtiripon na ini asin tolong beses na akong nakadayon sa arog kaining pagtiripon. Sup’ay nin huli ta itinalaan ini tanganing palipwason an tubig kan Rawis nin mga rawit-dawit, kansyon, pag-omaw asin pagsalingoy, pagmansay sa sadiring kalag.
Minsan kadakul gibo asin iba pang lakaw, hinihingowa ko na maka-abot sa Aquinas nin huli gayod sa pagsaboot kong odok kan sakuyang pangapodan bilng saro man na parapadangat kaining tataramong Bikol. Kaiba an amigo asin kaklase kong si Adrian Remodo, naabotan ming nagpopo’on na an programa. Yaon an iba pang parasurat na nakabase sa Aquinas asin si Manoy Raffy Banzuela na saro sa kagsurat kan librong Durungan (Ibalon Press, 2004) an giraray na emcee. Yaon naman si Esting Jacob na kalalagda pa sana kan saiyang koleksyon nin rawitdawit an Mga Nirukitdukit (NCCA, 2005) asin an mag-agom na si Rudy asin Selina Alano. Si Rudy an Bikol coordinator for Literary Arts sa National Commission for Culture and Arts. Yaon man duman an presidente kan unibersidad na si Fr. Mon Mendez, OP na tinawan kami nin kopya kan saiya man na Assorted from American Pulpit, sarong koleksyon nin mga sermon asin paghorop-horop na saiyang naisurat kan siya madestino asin mag-adal sa Estados Unidos. Sa tolong taon na pag Sup’ay ko an pading ini dai minapahuri, minabasa man siya nin saiyang rawit-dawit asin dai minahali tulos sagkod na an okasyon matapos. Nagbasa an si Ben Escoto na tubong Gubat, Sorsogon alagad ngonyan yaon na sa Iriga asin si Noel Durante kan Tabaco. Susog ki Manoy Raffy, mas nag sup’ay an mga awit kan banging idto nin huli gayod ta dakul sa mga parasurat an dai naka’abot arog ni Frank Peñones na nakatagamang mabentusa kan daga mantang binabasa an rawit-dawit tanganing mabulong an daga na minalupig sa katawohan, lalong lalo na sa Rapu-Rapu. Dai man nakaiba si Zaldy Manrique asin si Jo Bisuña asin si Mary Anne Moll.
Alagad minsan dai nakaabot an ibang parasurat-Bikol, nagin maogma asin makahulogan pa man an banging idto nin huli sa pagbutwa nin saro sa pinakabagong tingog asin presko sabi ni Jas Llana na director kan Aquinas Center for Culture and the Arts. Ini gayod sa paghiling ko an taon nin pisipis o tabagwang nin huli sa rawitdawit na binasa ni Adrian Remodo kan Ateneo de Naga University asin taga-Lagonoy. An rawitdawit niya an nakakua nin grabeng hurukhutok asin girok sa mga yaon duman. Sa pinakasimpleng metapora natawan ni Remodo nin magkakanigong pagmani-obra an sarong imahe na harani sa nguso asin puso. Lipotok na mga tataramon, asin daing gayong pagsunod sa siste nin tradisyonal na pagsurat, tinawan niya nin dakulang kuwarto an mga parahinanyog na basahon an saiyang rawit-dawit sa boot nindang pag-intindi. Daing mga paghulit. Dai ako mangalas na sa mga sunod na bulan saro siya sa mabanaag na bitoon sa terasa kan satuyang literatura. Tanganing mabasa an rawitdawit na ini asin an iba pang sinurat ni Adrian, bisitahon an saiyang blog na http://www.animobikolano.blogspot.com/. Mas dakul pa lugod an magsurat sa Bikol asin para sa Bikol. Bako ining madali ta kaipuhan nin sarong odok na pagdesisyon asin paghingowa na mas lalong mabisto asin masabotan an sadiri niyato huring-huding, sadit na tingog sa ma’aniningal na kinaban. Oras na gayod tanganing mag sup’ay kita. Ini enot na mapangyayari kun an akademya na arog kan Aquinas mahingowa man na an mga literaturang Bikol, itukdo, itulod sa satuyang mga aki. Oras na tanganing bako na sanang Sarung Banggi asin an istorya ni Daragang Magayon an itukdo kun pag-oolayan an literatura asin kulturang Bikolnon. Taon na ini nin Pisipis!
No comments:
Post a Comment