HOROP-HOROP NI TIYO

-Aleja Faye---one day old

Nagin ina an sakuyang tugang kan Enero 5 ngonyan na taon. An siring na bagay dai na kuta kaipuhan pang ibalangibog sa kinaban tanganing sabihon ini. An iba gayod ikakasupog an bagay na ini nin huli ta baka pangarogan pa an tugang ko. Dai siya kasal asin dai siyang planong magpakasal sa ama kan aki niya sa mga dahilan na dai na pwedi banggiton sa surat na ini. Aram niya na sala an ginibo niya. Nakulgan niya kami, lalong lalo na an samuyang mga magurang. Alagad sa arog kaining sitwasyon mas nahiling niya man kun gurano siya kapadangat kan samuyang mga magurang. Dai siya pigpabayaan asin inalalayan siya sagkod na ipangaki niya an sarong aking babayi. Si Mama asin si lola ko na partira an nagpaaki saiya. Tolong henerasyon nin mga babaying naging dakulang parti kan sakuyang buhay.

Sa pamilya, ako an matuang aki, parehong nagtrabaho sa ibang nasyon an samuyang mga magurang, si Mama bilang katabang sa Qatar asin Dubai asin si Papa sa sarong barko na nakabase sa Estados Unidos. Nagdakula kami sa lola asin sa tugang ni Mama. Tolo kaming magturugang. Duwang lalaki, sarong babayi. Nahiling ko kun paano nagdakula an sakuyang mga tugang. Duwang taon sana an ultanan niyamong tolo. Nin huli ta solong babayi, itinato ki hermana an gabos niyang hinahagad ki Papa. Maboot si Hermana. Sadit na babayi arog ni Mama. Ngonyan na siya ina naman nahihiling ko an luhay-luhay na pagbabago niya. Bako na siyang si dating maimon, tatao na siya magta’o, magpasubli. Arog garo kaiyan an mga ina, naghihiras. Napatunayan ko ini kasubanggi sana, kun dati habo niyang ipinapagamit an iba niyang cellphones, ngonyan, itinao niya sako na dai ko man hinahagad. Sinabihan ko lang siyang nagraot-raot an gamit kong cp ngonyan. Insegeda. Daing pagduwa-duwa.

Dai ko aram kun ano an plano niya sa buhay, alagad, sinabihan ko siya na anuman an pillion niya, yaon kami sa taed niya. Hona ko kaidto problemang dakula an pagbados niya, alagad, sala ako. Dakulang tabang ini sa samong pamilya tanganing mas mahiling niyamo an dakulang pangangaipuhan nin pag-oorolay asin pagkasinabot-sabotan. Ogma kami na may bago kaming kaayon na papadakulaon. Aram ko na naghihidali na an samuyang ama na makapuli tanganing mahiling niya na an saiyang enot na maku’apo. Kan aldaw na nangaki si hermana, nagduman ako sa harong asin itinao an sarong surat, inutro ko saiya si sarong suanoy na kaispan kan mga Hudiyo na an lambang aking namumundag digdi sa kinaban, ano man an saiyang gibohon, ano man an saiyang suraton, maggibo baga siya nin tukawan o lamesa, magsurat nin mga rawit-dawit o magbulong, an gabos na ini igwang dahilan. An gabos na ini kapaliwanagan para sa satuya tanganing masimbagan niyato an satuyang mga sadiring kahapotan kun tano ta yaon kita sa kinaban na ini.

Kun dati bihira akong magpuli sa harong, ngonyan hinihigowa kong makaduman aro-aldaw tanganing hilingon an sakuyang pamangkin, sarong bagay na sabi ni Mama, dakulang pangyayari sa buhay ko. Bagay na labi niya daa ikinakaogma ta nakanood akong magpuli. Sa pagmati niya garo man lang daa siya nagkaigwang aki giraray. An sabi ko man saiya, na ako minsan maparayo o magrayo, o dai na magpahiling-hiling sainda, kun ano man an pilion kong buhay, o ano man an gibohon kan buhay sa sako, ining dalan na sakuyang inaagihan, ining biyaheng sakuyang kinakamugtakan parating mabalik sa harong. An mga magurang ta man baya, garo kita mga buradol na pigpapalayog ninda, pigtuturosan, sagkod na makanood kitang magsayaw kaiba an duros, an langit, an mga gamgam asin an bilog na kinaban.