CANDABA SA SAKUYANG MEMORYA

Sa Candaba ako enot na nakaladop sa salog, kaidtong panahon na dai pa nagtuga an Pinatubo asin bako pa ining arog kaini kaati, kahiwas asin kararom. Sa Candaba namundag, nagdakula, enot na nagkabata an sakuyang ama. Kapangpangan siya na nakaagom nin babaying taga-Nabua na nagdakula sa Iriga. Siya an sakuyang ina. Tanda ko kaidto na kada summer lang kaminng magturugang nakakapa Candaba asin dagos naman na minahapit sa manila. Philtranco kaidto an parating sinasakayan mi. Daing reservation. Parati kaming chance passengers. Minsan ngani pinalaog kami ni Papa sa bintana kan bus ta nag-eerenotan si mga tawo kaidto. Ngonyan, pagkalihis nin hurhalawig na taon, nagbalik giraray ako sa Candaba, ako lang, daing kaibahan. Kun kaidto aaboton nin duwang oras o lampas pa, ngonyan saro y may kabanga na lamang. mawot ko kutang mahiling an mga migratory birds kaya lang sa takot kan bird flu, dai ako nadagos. Dai man ako nakabiyahe sa ibang banwa ta nagparaturog, kakan sana ako. Nakatapos man ako nin tolong rawit-dawit na ibabale ko sa pinagaandaman kong ikaduwang libro na plano kong iluwas ngonyan na Pebrero. Nagbisita sa kampo santo asin nagpangadye sa lolobngan kan sakuyang apoon na lalaki asin duwang tugang ni Papa. Sindang tolo nagadan sa stroke asin komplikasyon sa puso. An siring na gawe nagtatao na sakuya nin senyal kun pano man ko man aatubangon an kagadan kan sakuyang mga namomotan sa buhay asin pati naman ako. Darakula an mauseleo sa Candaba. Kaagid kan sa Nabua asin Iriga.Garo mga harong, mala ngani an saro may air conditiong unit pa asin private chapel. An mga tiyoon ko saka si apong lalaki, suruhay-suhay na ilinibong minsan suruod-sunod na nagadan. Binisita ko man an apoon kong babayi na naghehelang naman. Dakula an saiyang isinadit. Maniwang asin luhay-luhay na siyang kinakakan kan saiyang memorya, minabalik sa pag-aki, minahibi na lang kun nagigiromdoman sn saiyang agom asin duwang aki. Kaya mas orog akong naniniwala na sa kagadanan kan iba tawo, may parteng satuya nagagadan man sagkod na maubos sinda asin matada na lang an dikit na pagkamidbid niyato sa satuyang sadiri. Luhay-luhay niyatong inaatubang an kagadanan. Tinaw'an ko siya nin rosaryohan asin kinugos bago ako maghale. Sabi ni Mama, garo daa ako si apong babayi, mahilig magtipon nin pagkakan asin palapaon, gusto kong parating pano an kwarto ko nin dawa anong masimit-simit. Arog ako kaiyan. Arog kaan an apoon kong babayi na minsan kaidto nahihiling kong kadakul mga pakwan, butong pakwan, mani, tsisaron asin sampalok sa irarom kan saiyang higdaan. Minsan ngonyan, arog pa man siya kaan. Dakul akong memorya kan candaba na gusto kong suraton sa maabot na aldaw, kaipuhan ko lang garo magbalik sa Iriga asin duman ko tatapuson an mga siring na bagay.

Alimall, Cubao, Quezon City